Schindler’s List
Met zijn melancholische zwart-witbeelden, hand-held cameratechnieken en schitterende regie is Steven Spielbergs Schindler’s List een echte filmklassieker geworden.
De film is gebaseerd op waargebeurde gebeurtenissen en vertelt het verhaal van de Duitse industrieel Oskar Schindler.
Schindler is lid van de Duitse nazipartij als hij in 1939 arriveert in de Poolse stad Krakau.
Hier bouwt hij een fabriek die potten en pannen voor het Duitse leger produceert, en dankzij de goedkope joodse arbeidskrachten stroomt het geld binnen.
Maar al gauw ziet Schindler zelf hoe onmenselijk de jodenvervolging van de nazi’s is en besluit hij om zoveel mogelijk joden te redden. Dit doet hij door ze vrij te kopen en in zijn fabriek te laten werken.
Omdat ze bij hem op de loonlijst staan, kunnen ze namelijk niet meer gedeporteerd worden naar het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz.
De echte Oskar Schindler redde meer dan 1000 mensen het leven en overleed zelf in 1974. Hij ligt begraven in Israël.
Lees ook: Joods gezin leefde bij nazi’s onder de vloer
Die Fälscher
Salomon Sorowitsch is een kleine crimineel in het Duitsland van de jaren 1930. Hij verdient zijn geld met het vervalsen van paspoorten en papieren, wat ertoe leidt dat hij in 1936 gearresteerd wordt en naar een Duits werkkamp wordt gestuurd.
Daar zien de kampcommandanten al snel dat hij een artistiek talent is en hij wordt doorgestuurd naar het concentratiekamp Sachsenhausen.
Hier wordt hij samen met een aantal andere, zorgvuldig geselecteerde gevangenen aan het werk gezet om buitenlands papiergeld te vervalsen voor de Duitse oorlogsmachine.
Naast het onmenselijke leed in de concentratiekampen, beschrijft de film ook het morele dilemma waar miljoenen kampgevangenen in Duitsland mee geconfronteerd werden: ze werden gedwongen om te werken, maar hoe harder ze werkten – hoe langer de oorlog zou duren.
Het plot, de goede regie en de fenomenale acteurs zorgden ervoor dat deze Oostenrijkse film in 2007 beloond werd met een Oscar voor de beste buitenlandse film.
Lees ook: Kunstvervalser wist Göring te foppen
Nazi Concentration Camps
Echte geschiedenisliefhebbers adviseren we om de documentaire Nazi Concentration Camps te bekijken, die zelf ook een historisch document is geworden.
Toen de geallieerde troepen in 1945 Duitsland en België binnenvielen, hadden ze camera’s bij zich. En dat was maar goed ook, want onderweg kwamen ze verschillende concentratiekampen tegen.
Wat ze hier zagen, was zo vreselijk dat ze het op film moesten vastleggen. Op die manier konden ze ervoor zorgen dat de verantwoordelijken gestraft zouden worden en dat de wereld de waarheid te weten kwam.
Alle opnames werden samengevoegd tot een documentaire die na de oorlog onder andere werd gebruikt als bewijsmateriaal, bijvoorbeeld tijdens de Processen van Neurenberg.
De documentaire bestaat volledig uit authentieke beelden en is behoorlijk taaie kost, maar iedereen zou hem eigenlijk moeten zien. Deze film levert namelijk het onomstotelijke bewijs dat deze misdaden echt hebben plaatsgevonden.
La Rafle
In 1942 zucht Frankrijk onder de Duitse bezetting. De joodse jongen Joseph Weismann woont samen met zijn gezin in Parijs als de Franse politie op 16 juli ineens massaal joden begint te arresteren.
De Franse overheid heeft in overleg met Duitsland namelijk besloten om alle joden op te pakken. Alleen in Parijs al worden er 13.152 mensen samengedreven in het Vélodrome d’Hiver.
De gevangenen leven hier onder onmenselijke omstandigheden, totdat ze worden afgevoerd naar de vernietigingskampen in Oost-Europa.
De film is gebaseerd op echte gebeurtenissen en alle personen die in de film voorkomen, hebben echt bestaan.
Het is een mooie, stille en contemplatieve film over een van de zwartste hoofdstukken uit de Franse geschiedenis. Daarom was er ook zoveel discussie over toen hij in 2010 uitkwam.
Lees ook: Hitlers wagens des doods reden door Europa
The Pianist
Het is 1939 en de joodse pianist Władysław Szpilman wordt samen met zijn gezin gedwongen om te verhuizen naar het overvolle getto van Warschau.
Een paar jaar later wordt besloten om de joden te deporteren naar het concentratiekamp Treblinka, maar met hulp van een vriend weet Władysław te ontsnappen.
Vanaf dat moment verstopt Szpilman zich in een appartement en moet hij alleen zien te overleven. Maar dan stuit hij plotseling op een Duitse officier in een verlaten en vernietigd gebouw.
In plaats van de joodse vluchteling te doden, luistert de officier intensief als de pianist achter een vleugel gaat zitten en de Ballade in G mineur van Chopin speelt.
De film kreeg drie Oscars – o.a. voor beste regie en beste mannelijke hoofdrol.
The Diary of Anne Frank
Er zijn natuurlijk veel films gemaakt over het joodse meisje Anne Frank dat, samen met haar gezin, twee jaar in Amsterdam moest onderduiken voor de nazi’s.
The Diary of Anne Frank kwam uit in 1959 en is dus een van de eerste.
De film houdt zich in grote lijnen aan het dagboek. De kijkers krijgen een heel goed beeld van Anne Frank: het jonge meisje dat blijft geloven in het goede in de mens en zo vreselijk graag weer naar school wil.
Lees ook: Anne Frank vertelde haar dagboek alles
Shoah
Met een speelduur van negen-en-een-half uur is het een behoorlijk lange zit. Maar deze documentaire is dan ook een van de meest indrukwekkende getuigenissen van de grootste genocide in de wereldgeschiedenis.
De film bestaat voornamelijk uit interviews – met daders, slachtoffers en passieve toeschouwers. Met en zonder verborgen camera’s interviewt de Franse journalist Claude Lanzmann alle betrokkenen – en krijgt zo alle vreselijke details te horen over de vernietigingskampen Treblinka, Auschwitz-Birkenau en het getto van Warschau.
Zo interviewt hij bijvoorbeeld de Poolse machinist die iedere dag de gevangenen naar een wisse dood bracht en zijn schuldgevoel probeert te verdrinken met wodka, de SS-officier die moest overgeven toen hij op zijn eerste werkdag een massagraf zag, tot aan een gevangene van het concentratiekamp die als taak had om de lijken van zijn landgenoten te verbranden.
Lanzmann heeft 11 jaar over de film gedaan en heeft er verschillende prijzen mee gewonnen.
